To Być Może Niewiele - A Może Bardzo Dużo!

Jacy są dzisiaj milczący Żmudzini, uparci i pobożni Litwini, ponurzy Polesiacy, czy dzicy i swobodni Ukraińcy. Powinni pamiętać, gdzie ich korzenie i groby przodków. Młode pokolenie dawnych kresowiaków przyklejone do laptopów, niech sprawdzi, kim był Wernyhora czy tylko lirnikiem, którego malował Jan Matejko i opisywał Juliusz Słowacki w „Beniowskim”. 

Czy Iwan Mazepa, to tylko paź króla polskiego Jana Kazimierza, opisywany przez Woltera i Byrona – a malowany przez  Delacraix czy Horacego Verneta. Ja ponad wszystko wolę Szymona Mohorta, ostatniego rycerza Rzeczpospolitej. Opisany przez Wincentego Pola w rapsodzie rycerskim - Mohort, na całe pokolenia pozostał  ulubieńcem Polaków.

Pisząc o bohaterach kresowych warto wspomnieć o Annie Dorocie Chrzanowskiej, która przewodziła obroną Trembowli w 1675 r.  w wojnie z Turkami. Czy o wodzach i hetmanach polskich: Chodkiewiczu, Sobieskim, Żółkiewskim.

O Stefanie Czarnieckim, kasztelanie Kijowskim tak pisze w „Przedświcie”  Krasiński:

Żadnych pętlic złotych nie ma,

Ni turkusów w buzdyganie,

Jeno pancerz za ubranie,

A na rysiej z wierzchu skórze

Miasto haftów - kul przestrzały -

I na licu - blizny duże -

I na czole - hełm niecały!

Kresy już nie istnieją - pozostaną w sercach coraz mniej licznych. Będą do końca świata w genach następnych pokoleń. To być może niewiele - a może bardzo dużo!

Woytek Kopacz